NAC (Network Access Control): چگونه کنترل دسترسی هوشمند در شبکه پیاده‌سازی کنیم؟

مقدمه:

در دنیای امروزی که تهدیدات سایبری هر لحظه در حال افزایش هستند، یکی از حیاتی‌ترین اقدامات برای حفظ امنیت شبکه‌های سازمانی، پیاده‌سازی Network Access Control (NAC) است. NAC به شما این امکان را می‌دهد که دسترسی کاربران و دستگاه‌ها به شبکه را هوشمندانه، قابل کنترل و متناسب با سیاست‌های امنیتی مدیریت کنید.

NAC چیست؟

NAC سیستمی است که کنترل ورود و دسترسی به شبکه را مدیریت می‌کند. به بیان ساده، NAC تشخیص می‌دهد چه کسی و چه دستگاهی وارد شبکه می‌شود، آیا قابل اعتماد است یا خیر، و چه سطحی از دسترسی باید داشته باشد.

اهداف اصلی NAC:

• احراز هویت کاربران و دستگاه‌ها

• بررسی وضعیت امنیتی دستگاه (Patch Level، آنتی‌ویروس، فایروال)

• اعمال سیاست‌های امنیتی مختلف براساس کاربر، موقعیت مکانی یا نوع دستگاه

• محدودسازی یا رد دسترسی در صورت عدم تطابق با سیاست‌ها

اجزای اصلی NAC:

1. Authentication Server
   اغلب RADIUS یا LDAP است که هویت کاربران را تأیید می‌کند.

2. Policy Server
   تصمیم می‌گیرد آیا اجازه دسترسی داده شود یا خیر، و به چه میزان.

3. Enforcement Point
   معمولاً سوئیچ یا کنترلر وایرلس است که سیاست‌ها را اجرا می‌کند.

مزایای پیاده‌سازی NAC:

انواع NAC از نظر پیاده‌سازی:

1. Agent-based NAC
   روی دستگاه کاربر عامل (Agent) نصب می‌شود.

2. Agentless NAC
   از طریق اسکن شبکه، رفتار دستگاه‌ها را تحلیل می‌کند.

3. Inline NAC
   به عنوان بخشی از مسیر ارتباطی عمل می‌کند (معمولاً در دیتاسنترها).

4. Out-of-Band NAC
   در مسیر اصلی نیست، اما سیاست‌ها را از طریق کنترلرها اجرا می‌کند.

مراحل پیاده‌سازی NAC:

1. تحلیل نیازها و سیاست‌گذاری امنیتی

2. انتخاب راهکار مناسب (Cisco ISE, Aruba ClearPass, FortiNAC…)

3. یکپارچه‌سازی با AD، DHCP، DNS

4. ایجاد سیاست‌ها برای گروه‌های کاربری مختلف

5. تست و Roll-out تدریجی

6. مانیتورینگ و گزارش‌گیری مداوم

بهترین ابزارهای NAC در سال ۲۰۲۵:

نتیجه‌گیری:

NAC نه‌تنها یک فناوری، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در امنیت شبکه‌های امروزی است. اگر شما مسئول فناوری اطلاعات در یک شرکت یا سازمان هستید، وقت آن رسیده که به طور جدی به NAC نگاه کنید و آن را در زیرساخت خود پیاده‌سازی نمایید.